Al meer dan 1.000 jaar wordt jaarlijks op 1 mei er de marteldood van de heilige Evermarus herdacht.
Volgens de traditie startte de feestdag al in de vroege uurtjes, de pelgrimsmis, de Evermarusprocessie met paarden en het martelarenspel opgevoerd in de Kapelweide waren de hoogtepunten van de herdenking.
Evermarus was een Friese pelgrim die samen met zijn 7 gezellen door roofridder Hacco en zijn bende vermoord werd in de bossen rond Rutten.
Tijdens het martelarenspel wordt de overval en de moord uitgebeeld door de inwoners van Rutten of afkomstig uit Rutten opgevoerd in de kapelweide waar de stoffelijke overschotten van de vermoorde pelgrims werden gevonden. De hoofdrollen worden overgedragen van vader op zoon.
Na het martelarenspel is er een achtervolging te paard in de zwarte weide. Een van de pelgrims heeft weten te ontsnappen en wordt door roofridder Hacco en zijn Haccouren achtervolgd, dat gepaard gaat met een stokkengevecht en uiteindelijk geveld door drie pistoolschoten.
Rutten kon rekenen op een grote publieke belangstelling.